Onduidelijkheden SVB over de sociale zekerheid van gezinsleden
Een plaatsing in het buitenland kan gevolgen hebben voor de sociale zekerheid van de gezinsleden van de door de Rijksoverheid uitgezonden medewerkers. De uitgezonden medewerker blijft in beginsel altijd sociaal verzekerd in Nederland.
Op dit moment blijkt de Sociale Verzekeringsbank (SVB) onduidelijke of soms onjuiste berichten of mededelingen te verstrekken aan gezinsleden van medewerkers die zijn uitgezonden namens de Nederlandse overheid. Zo ontvangen gezinsleden van uitgezonden medewerkers bericht van de SVB dat zij niet meer verzekerd zijn voor de volksverzekeringen zoals de zorgverzekering, AOW, kinderbijslag en ANW
Bepalingen sociale zekerheid op een rij
Om de status van de sociale zekerheid via de Sociale Verzekeringsbank (SVB) te verduidelijken sprak 3W onlangs met de SVB. Onderstaand een korte beschrijving van de geldende bepalingen:
De gezinsleden van namens de overheid uitgezonden medewerkers kunnen tijdens de plaatsing in het buitenland in sommige gevallen verzekerd blijven voor de Nederlandse volksverzekeringen. Dit is geregeld in het Besluit uitbreiding en beperking kring verzekerden volksverzekeringen (BUB1999).
Onder artikel 2 van het BUB vallen de diplomatieke en consulaire medewerkers en hun gezinsleden. Onder artikel 3 van het BUB valt al het overige personeel van de Nederlandse overheid en hun gezinsleden, bijvoorbeeld de medewerker en gezinsleden die naar het Caribisch deel van het Koninkrijk worden uitgezonden.
De uitbreidingen van artikel 2 en 3 van het BUB1999 regelen dat een deel van de door de Rijksoverheid uitgezonden personeel en de eventuele gezinsleden verzekerd kan blijven voor de Nederlandse volksverzekeringen, als er wordt voldaan aan bepaalde voorwaarden. Voor de gezinsleden houden deze voorwaarden in, dat zij niet werkzaam zijn in het buitenland en geen uitkering ontvangen in het buitenland op grond van een buitenlandse wettelijke regeling inzake sociale zekerheid. Voor wat betreft het werken in het buitenland betekent dit ook telewerken. Let op! Telewerken, bijvoorbeeld werken vanuit het buitenland voor een bedrijf in Nederland, wordt gezien als alle andere vormen van werken. Het gaat hierbij om de feitelijke plek waar wordt gewerkt.
Wetswijziging volksverzekeringen voor Niet-Werkzame Gezinsleden
Op 1 januari 2024 vond er een wetswijziging plaats die betrekking heeft op bepaalde Europese (EG) Verordeningen. Deze wijziging heeft geen gevolgen voor diplomatiek en consulair personeel en hun gezinsleden en ook niet voor de medewerkers en gezinsleden die naar het Caribisch deel van het Koninkrijk zijn uitgezonden.
Aruba, Curaçao, St. Maarten en de BES-eilanden (Bonaire, St. Eustatius en Saba) vallen buiten de territoriale werkingssfeer van deze Europese (EG) Verordeningen. Voor deze groep wijzigt de situatie dus niet. De gezinsleden, die aan de hierboven gestelde voorwaarden voldoen, blijven nog verzekerd voor de Nederlandse volksverzekeringen tijdens de plaatsing in het Caribisch deel van het Koninkrijk.
Er zijn wel gevolgen voor niet-werkzame gezinsleden van de ‘overige medewerkers’ die onder artikel 3 van het BUB1999 vallen en in dienst van de Nederlandse overheid zijn uitgezonden naar een andere lidstaat van de EU, of EER of Zwitserland. Dit zijn bijvoorbeeld gedetacheerden in dienst van de Nederlandse overheid en uitgezonden zijn naar een internationale organisatie binnen de EU, EER of Zwitserland. Voor deze gezinsleden is de verplichte verzekering voor de Nederlandse volksverzekeringen komen te vervallen per 1 januari 2024. Dit leidt ertoe dat deze gezinsleden verzekerd zijn volgens de wetgeving van de lidstaat waar zij wonen en betekent het dat deze gezinsleden zich zo snel mogelijk lokaal moeten verzekeren.
BZ heeft geen invloed op de wijziging van de wet en de EG-Verordeningen. De SVB is verantwoordelijk voor de uitvoering van de wetten en is dan ook de inhoudsexpert op dit gebied.
Neem contact op met SVB
Wil je als uitgezonden medewerker (of als gezinslid van die medewerker) meer informatie over deze wetswijziging? Neem dan contact met de SVB via MijnSVB (inloggen via DigiD). De ervaring leert dat telefonisch informeren over het algemeen meer ‘ruis’ oplevert. In de aanvullende informatie via MijnSVB kun je aangeven dat je (de partner/een gezinslid van) een uitgezonden medewerker bent en dus onder het BUB1999 valt. Geef daarbij goed aan onder welk artikel van het BUB1999 je valt (artikel 2 of 3).
Mocht nog niet duidelijk zijn onder welk artikel je valt, geef dan een toelichting van jou/jullie persoonlijke situatie en van de plaatsing in het buitenland. Stuur eventueel de plaatsingsbrief mee naar de SVB. Geef ook aan als jij als partner of gezinslid gaat werken of al werkt buiten Nederland.
Doe de Wlz(Wet langdurige zorg)-toets
3W raadt het doen van een Wlz-toets (Wet langdurige zorg) via MijnSVB sterk aan. Deze Wlz-toets stelt vast waar je sociaal verzekerd bent en dus onder welk sociaal zekerheidsstelsel je valt: het, Nederlandse of het lokale. De SVB voert de toets uit en kijkt hierbij naar de situatie, de voorwaarden maar ook naar verdragen (zoals bilaterale sociale zekerheidsverdragen) tussen het land en Nederland.
Deze toets bevelen wij aan, om jouw sociale zekerheidsstatus te verduidelijken indien er onverhoopt een gat in de AOW-opbouw ontstaat of dat je geen zorgverzekering blijkt te hebben. Het achteraf corrigeren is in dat geval tijdrovender, dan het tijdens de plaatsing al goed te registeren.
Check goed voorafgaand aan de uitzending, en als er nog wijzigingen voordoen tijdens je uitzending, of je nog sociaal verzekerd bent in Nederland.
